His excited eyes, from within the dark interior glazed,

watered in appreciation of his throughout preparation.

Old Fart At Play, Captain Beefheart, 1969

Het Eén-programma ‘Iedereen beroemd’ toonde deze week opa Boulet en zijn kleindochter Annabelle. Ze zaten bij de vuurkorf op die prachtige Limburgse heuvel. De liefde spatte eraf. Opa Boulet was beretrots op zijn pa en op zijn dochter, die destijds voor tandarts ging studeren toen ze al twee kindjes had. ‘Eigenlijk ben ik tot mijn zesde bij opa geweest’, vertelde Annabelle met twinkelende ogen. De camera kon nog net registreren hoe ze bij het weggaan fluisterde: ‘Het was wondermooi, opa.’

Ik kon het net drooghouden. En ik zal wel niet de enige grootouder zijn geweest. Net als Opa Boulet vinden we onze kleinkinderen kleine wonderen.

Vorig jaar vierden we op 5 maart nog samen het eerste levensjaar van Romy. Een week later ging het land in lockdown. Romy’s mama en papa waren vertederend bang dat ze oma of opa aan corona zouden verliezen. Ze durfden alleen buitenshuis contact aan. En dus stonden we meters van elkaar met een vertwijfelde Romy, die vergeefs haar armpjes uitstak. Naar oma, in wiens armen ze altijd de nodige vertroosting vond na een ongelukkige val. En naar opa, dat ideale verplaatsingsmiddel om bij de duizenden voorwerpen te komen die voor een kruipende 1-jarige onbereikbaar zijn. Die onbegrijpende ogen, die een overgevoelige opa alleen maar als onnoemelijke pijn bij liefdeloze afwijzing kan interpreteren, vergeet ik van mijn leven niet.

Toch prees ik me gelukkig dat ik Romy nog kon ontmoeten zonder digitaal hulpmiddel. Diep medelijden past een grootouder die een jaar Zoom-boomer moet zijn. De vader van The Economist– journalist Mark O’Connell maakt dat mee. ‘Het is vergelijkbaar met doodgaan’, schrijft O’Connell, die ontsteld is dat zijn pa hem amper mist. ‘Als ik jou over een jaar terugzie,’ zegt zijn pa, ‘ben je nog altijd dezelfde. Maar als ik mijn kleinzoon over een jaar terugzie, is dat een andere persoon.’

Die verwondering van een grootouder die zijn kleinkind constant ziet evolueren van kruipend naar lopend, van dierengeluiden naar drieletterzinnen en van baby naar persoontje, ik zou het bij een jaar afstand allemaal hebben gemist. We lieten het niet zover komen. Na de eerste lockdown beslisten we samen dat Romy haar maandagen weer bij ons zou doorbrengen. Ze lijkt er evenveel van te genieten als wij.

Ik ben maar wat blij dat het moedige, intelligente en doortastende duo Alexander De Croo-Frank Vandenbroucke ferm aan de coronamaatregelen vasthoudt. Maar het belet niet dat ik elke dag twijfel aan de doelmatigheid. Ook virologen lijken blinden die naar eieren slaan. Na een jaar crisis kan niemand van hen uitleggen waar de bron van besmetting ligt. Dan is het ook moeilijk uit te maken of deze of gene maatregel echt helpt om massale besmettingen tegen te gaan, laat staan om de afweging tussen maatregel en mentaal welzijn te maken.

Vrienden die hun leven aan de studie van de ontwikkeling bij kinderen hebben gewijd, houden hun hart vast voor de gevolgen van de coronamaatregelen in de opbouw van emotionele banden. Dat een goede bondingattitude, toch een voorwaarde voor een gelukkig leven, alleen via de ouders zou worden doorgegeven, is een misvatting. Dat prentten ze me lang geleden al in, voor we wisten wat een pandemie was.

Kinderen moeten in alle omstandigheden veiligheid en warmte kunnen ervaren. Het afgelopen jaar hebben ze zoveel bondingmogelijkheden moeten ontberen. Vaccin, vaccin, vaccin, wat hunkeren we net als Dolly Parton naar de bevrijding. Ook onze kleinsten, al weten ze het nog niet.

Naschrift

Deze tekst verscheen als column in De Tijd van 6 maart 2021.

Video Old Fart At Play