Broken windows and empty hallways
A pale dead moon in the sky streaked with gray
Human kindness is overflowing
And I think it’s going to rain today
I Think It’s Going To Rain Today, Randy Newman, 1968, Randy Newman Creates Something New Under The Sun
Dit was een goede week voor cognitieve dissonantie. Ik geef toe: ik heb het ook moeten opzoeken, die psychologische term voor “het negeren van feiten of opvattingen die strijdig zijn met een eigen overtuiging of mening”.
De beste barometer voor sociologische weetjes, en dus ook voor opstoten van cognitieve dissonantie, blijft twitter. Al is dat moeilijk uit te leggen aan wie niet twittert. De meeste niet-twitteraars blijken onvermoeibare anti’s te zijn. Ze kennen blijkbaar elke horreur die twitter met zich brengt en spreken er dus over zoals mensen die nooit op reis gaan dat doen over alle mogelijke vormen van vakantie-ellende. Niet-twitteraars spreken er op dezelfde superieure toon over als de clerus over seks, toch bij uitstek iets dat je enkel kan kennen als je het doet, zoals wij, gewone stervelingen zo goed weten die er ons al eens aan begeven, als het niet te warm is.
De ergste cognitieve dissonantie-lijders, zou je denken, zijn de Anonieme Accounthouders, het soort volkje dat namen draagt als Gezond Verstand, De Laatste Linkse of Goedrechts. Ze houden zich enkel in de twitteromgeving op om iedereen af te maken die hun heilig gelijk dreigt te ontmantelen. Je weet niets over hen maar zij weten alles over jou en ze gebruiken die kennis om je, meestal IN HOOFDLETTERS, in je diepste persoon te treffen. Ze dagen je uit voor een ereduel en schieten je al bij aankomst vanuit het struikgewas neer.
Niet dat dit soort anonieme lafheid zich alleen op twitter voordoet. Het is vaste prik geworden in een partij, die vroeger grosseerde in nestwarmte, maar waar 15 vooraanstaande leden het nuttig vinden om anoniem hun voorzitter af te branden. Iets wat ik voordien ook al deed, maar wel onder naam en toenaam, wat één van die 15 lafaards er indertijd toe bewoog om me aanmatigend te noemen. Het zijn dezelfde lafaards die niet buiten durfden komen na de dood van Steve Stevaert, met wie ze twaalf jaar geleden wel op de VUB-tafels dansten toen hij net electoraal God verklaard was.
Maar in cognitieve dissonantie-gedrag zijn de Anonieme Accounthouders amechtige amateurs in vergelijking met nagenoeg iedereen die bij het Griekenland-debacle betrokken is. Zelfs als Tsipras zich zou ontpoppen tot een 21e-eeuwse Koning Herodes en overgaat tot een hellenistische versie van De Onschuldige Kinderen door al hun spaarvarkentjes de keel over te snijden om het vervolgens, plat op de buik, aan te bieden aan Herr Doktor Schäuble, zou die opnieuw smalend zeggen: “ik heb nog niets nieuws gezien”.
Schäuble verklaarde al jaren geleden dat Griekenland moest boeten voor zijn fouten. Hij is niet de opvolger van partijgenoot Conrad Adenauer, die de Amerikanen zijn ganse leven dankbaar was voor de grootste schuldkwijtschelding die een staat ooit was toegevallen, maar de 21e-eeuwse incarnatie van Luther en Calvijn, die zit te popelen om zijn 91 financieel correcte stellingen aan de poort van de Europese Centrale Bank te spijkeren.
Zijn houding mag een doorn in het oog zijn van liberalen zoals Verhofstadt en De Gucht, die geen heil zien in het verder decimeren van de Griekse economie, maar hij wordt wel driftig bijgesprongen door de sociaaldemocraat Dijsselbloem, die wel erg begint te lijken op Vlaamse Excellenties die zich ineens overdreven Atlantisch opstellen om iets belangrijks in de Nato te worden, en door de centristische Lagarde, die haar verblijf aan het hoofd van het IMF dolgraag met een paar jaar wil verlengen. Haar persoonlijke agenda gaat voor op die van de Grieken. Zo treedt ze moeiteloos in het spoor van de infame Dominique Strauss-Kahn, die Griekenland, tegen alle IMF-regels in, een niet-terugbetaalbare lening toeschoof, om zo zijn pad naar het Franse presidentschap te effenen.
Tsipras moet natuurlijk niet onderdoen voor deze cognitieve dissonantie-lijders. Achter de guitige façade schuilt één van laatste aanhangers van een stalinistisch wereldbeeld die zijn aversie voor de vrije markt en ondernemers amper kan verstoppen. Een indrukwekkende groep wetenschappers poneerde afgelopen donderdag in De Standaard dat Syriza de erfgenaam is van het Eurocommunisme. Die van oorsprong Frans/Italiaanse invulling van het marxisme door oorspronkelijk Moskou-gezinde communistische partijen heeft maar amper voet aan grond gekregen in het Griekenland dat in de jaren zeventig nog volop bezig was te recupereren van het bloeddorstige Kolonelsregime. De therapie die de Griekse KP, de potgrond voor Syriza, zichzelf voorschreef was eerder schatplichtig aan de Moskouse Brezjnev-doctrine dan aan het Romeinse Berlinguerisme. Zijn bezoek aan Poetin was zonder twijfel bedoeld als middenvingergebaar naar zijn Europese collega’s maar evenzeer een bedevaart naar de man, die Gorbatjov tot op de dag van vandaag vervloekt als de uitverkoper van de Sovjet-Unie.
Na de door-en-door corrupte Pasok- en Nea Demokratia-politici zitten de Grieken nu opgescheept met een partij die niet alleen geen idee van heeft hoe je een economie moet laten groeien maar het vooral niet wil. Europa wil hen kwijt en geeft hen dus geen duimbreedte toe. Niet omdat ze de Grieken echt willen helpen, maar omdat ze de partij van Tsipras zo snel mogelijk wegwillen. Dat zeg niet ik, dat zeggen De Grauwe, Klugsman en Stiglitz unisono. Drie economen en geen vier meningen, dat we dat nog mogen meemaken. Het ergste is natuurlijk dat we dit moéten meemaken: een Europa dat aanstuurt op het wegzenden van een democratisch verkozen regering. Binnen een paar jaar, als we weer een Europees parlement mogen kiezen, zal er weer op alle banken betreurd worden dat er in Europa een democratisch deficit vast te stellen valt.
Deze week brak op twitter een heftige discussie los tussen Stefaan Michielsen, senior writer bij deze topkrant en Geert Janssens, chief economist bij VKW, over wie het meest geprofiteerd had van alle leningen aan Griekenland. Waren het de Grieken of de Duitse en Franse banken? Deze twee heren van stand kwamen tot de conclusie dat iedereen ervan had geprofiteerd.
Maar het was opvallend hoe eenzijdig hun volgers waren in hun retweetgedrag. Toen ik hen vroeg waarom ze ook de andere stellingen niet deelden met hun volgers, was het treffende antwoord: “Waarom, de essentie is toch…” waarop ze hun stelling nog eens herhaalden. Het is hen niet te doen om factfinding maar om gelijk krijgen. Cognitieve dissonantie-gestoorden retweeten niet, ze reetweten.
Naschrift
De fantastische zin “Drie economen en geen vier meningen”, kreeg ik van Pedro De Bruyckere cadeau.
Miles Davis deelde de mensheid op in motherfuckers en assholes. De goeden (waaronder Toots Thielemans) waren muthafucka’s. De anderen waren assholes. Vandaar de idee “reetweten”. Ik vond nog geen Nederlands equivalent voor het gedrag van muthafucka’s.
In de media, het Europees en ons parlement lijkt het wel dat je moet kiezen tussen Tsipras en Schäuble, maar iemand als Lode Vereeck toonde deze week aan dat je dat beter niet doet:
http://tinyurl.com/q4zdprg
http://tinyurl.com/pguuhhq
De opinie van Andreas Tirez ging ook die richting uit:
http://www.tijd.be/opinie/column/Grieken_hebben_nu_onze_solidariteit_en_geduld_nodig.9651166-2337.art?ckc=1
De opinie van Paul De Grauwe (jammer genoeg achter betaalmuur):
http://www.demorgen.be/opinie/waarom-de-grieken-geen-yes-sir-en-thank-you-madam-zeggen-a2379931/
De opinie van Joseph Stiglitz
http://www.dewereldmorgen.be/artikel/2015/07/03/joseph-stiglitz-over-grieks-referendum-ik-weet-wel-hoe-ik-zou-stemmen
Nog antidotum tegen zwart/wit-denken: https://decorrespondent.nl/3021/Waarom-de-Grieken-naar-iets-verlangen-waar-wij-genoeg-van-hebben-meritocratie/139370814-3ca5cb9f
Over hoe erg het gesteld is met corruptie in Griekenland: https://decorrespondent.nl/2988/Vijf-feiten-over-het-land-waar-iedereen-nu-een-mening-over-heeft/227572378704-cacc61fe
Over het eurocommunisme in Griekenland: http://tinyurl.com/odk9sob
Over de muziek:
Video: Randy Newman I Think It’s Going To Rain Today:
I Think It’s Going To Rain Today behoort tot de meest gecoverde songs aller tijden. Een greep uit de vele covers:
Eric Burdon & The Animals op Eric Is Here (1967)
Judy Collins op In My Life (1966)
Versie met Graham Nash: https://www.youtube.com/watch?v=H5SxWu5w9hI
Joe Cocker op Jamaica Say You Will (1975)
Peter Gabriel op Scratch My Back
Blackmore’s Night op Dancer And The Moon (weird!)
Katie Melua op Call Off The Search (2003)
Tom Odell op Long Way Down (2013)
Dusty Springfield op de Simply Dusty Box Set, opgenomen in 1967
Rick Nelson op Perspective (1969)
UB40 op Signing Off (1980)
Nina Simone op Nina Simone And Piano (1970)
Neil Diamond op Stones (1971)
Manfred Mann op Up The Junction (1969)
Voor de “muthafuckas” kan men te rade gaan bij het Oedipus-complex. Men doet alles met de beste bedoelingen, maar uiteindelijk belandt men toch in de hel (op aarde) … uit onwetendheid misschien.
“Muthafuckas” wordt dan niet-weters vs “assholes” of reet-weters