The Caravan Moves On, Charles Lloyd, Hyperion With Higgins, 2000

Honderden wetenschappers hebben decennialang gezichtsuitdrukkingen onderzocht om tot de vaststelling te komen dat er zes basisemoties zijn. Deze emoties zijn overal ter wereld hetzelfde, wat ook de culturele achtergrond van mensen is. Vreugde, verdriet, angst, woede, verbazing en afschuw worden door alle mensen eenduidig herkend.

Een mens vraagt zich af waarom al die hooggeleerde mensen al die tijd en energie in dat onderzoek hebben gestopt terwijl je dat al doorhebt na een paar minuten Villa Politica, vooral wanneer er plenaire vergaderingen en vragenuurtjes worden uitgezonden.

Voor sommigen, zoals Vlaams Parlementsvoorzitter Peumans, is aan het parlementair systeem geen verbetering mogelijk. Hij lachte alle voorstellen van de luisteraars weg toen hij optrad in het niet genoeg te prijzen Bel10 van de uitmuntende Radio1. Het is te vrezen dat de meeste parlementairen dat onderschrijven, getuige de heftigheid waarmee ze hun gevoelens uitdrukken in de vele parlementen die ons land rijk is.

Tijdens de discussie in ons nationale parlement over en net voor de Griekse volksraadpleging was het weer goed raak. SP.a.-Buitenlandse Politiekvolger Dirk Vander Maelen, tierde “vrienden van de banken”, onderwijl een heftig roze uitslaand dat me deed denken aan die eeuwige pantoffels van mijn grootvader aan moeders kant, waarop Patrick Dewael , die de witste gradatie van bleekheid van een albino benaderde, giftig riposteerde “jullie ondersteunen een corrupt regime.”

Voor sommigen zijn dit soort vertoningen hoogmissen van democratie. Mij lijken ze eerder op re-enactments van de silvae, de legendarische zeegevechten, in het Coliseum. Het parlement wordt niet onder water gezet maar gevuld door het schuimbekkend geproduceerd gespuug. Gelukkig vallen er in het parlement, net zoals bij de re-enactments in Waterloo en de Westhoek, nauwelijks doden maar jammer genoeg is het tenenkrullende gehalte van het schouwspel even groot.

Het grote verschil met Waterloo en de Westhoek is dat de parlementaire spelers er zich niet bewust vaan zijn dat ze in een reënscenering van oude ideologische vetes betrokken zijn. Je kunt ze ook niet de grote zonde van de traagheid aanwrijven. Voor zij, die nu raar opkijken omdat onze volksvertegenwoordigers en hun vertegenwoordigers in de opeenvolgende regeringen de echt grote problemen zoals de tax shift, de onderwijshervormingen, de energieshift of het fileleed niet aanpakken (terwijl men wel vindt dat de Grieken dat allemaal in drie dagen moeten flikken), traagheid, in de Bijbelse betekenis van het woord, betekent: “onvoldoende streven naar het goede”. Bij iedere grote discussie doen onze vertegenwoordigers daar alles aan, aan het goede. Verbaal weliswaar, maar je moet ergens beginnen, nietwaar. En natuurlijk is het goede van de ene partij niet het goede van de andere kiesvereniging. Dingen die men gemeenschappelijk “goed” of “slecht” vindt, de essentie van culturele en humanitaire vooruitgang, zijn schaarse hebbedingetjes in onze volksvergaderingen. Erger, zelfs in de eigen partij durven de polen van wat goed en slecht is, totaal omslaan wanneer men zich in of buiten de regering bevindt.

Bij de aanvang van iedere grote discussie roepen de fractieleiders “circle the wagons!” waarop het parlementaire halfrond wordt omgebouwd tot twee cirkels van ideologische huifkarren. De munitie, die in 150 jaar tijd amper veranderde, wordt uitgeladen. Dan volgen losse flodders, de achterban juicht, de honden huilen en de karavaan trekt verder.

Volgens Herman Graaf Van Rompuy was de Eurotop die wij tijdens het weekeinde konden gadeslaan ook heel snel ingedeeld in twee karavaancirkels, die echter niet op ideologische maar op godsdienstige tegenstellingen gestoeld waren. De bijbelvaste protestanten van Duitsland, Nederland en de Scandinavische landen namen het met 16^e-eeeuwe wapens op tegen de rekkelijke katholieken om die religieus maar zeker niet economische orthodoxen uit Griekeland mores te leren. En naar aloud gebruik, we waren eeuwenlang het Slagveld van Europa, werd ook deze godsdienstoorlog uitgevoerd op ons grondgebied.

Politiek in dit oude continent wordt nog steeds uitgevochten met aftandse argumenten uit vervlogen tijden. De wereld verandert vliegensvlug, iedere dag weer wordt er een basisonderdeel van de oude economische en technologische orde bij het huisvuil gezet maar Europeanen blijven onverdroten hun lot in de handen leggen van politici die de wereld analyseren met visies uit de negentiende eeuw of ouder. en zo Europa, beetje bij beetje, herschapen in een reuzengrote caravanserai tegen de boze wereld.

Mocht u dat allemaal niet zo erg vinden, toch deze vraag: zou u een dokter vertrouwen die zijn kennis sedert 1870 niet meer bijstelde?

Deze column verscheen in De Tijd van 18 juli 2015.

Video The Caravan Moves On http://tinyurl.com/phsnq28

Charles Lloyd gaf een begeesterend concent op Gent Jazz dit jaar zoals hij dat al decennia doet. Toch lijkt hij voor de meeste muziekliefhebbers een onbekende te zijn. Zoek eens zijn versie van de Brian Wilson’s wonderbaarlijke (the best song I never wrote, zei Paul McCartney er over) God Only Knows op, die hij samen met Jason Moran opnam voor het ECM album Hagar’s Song.

Over de silvae: http://wesclark.com/jw/silvae.html