The woodwork squeaks
And out come the freaks

Out Come The Freaks, Was (Not Was), Single, 1981

Naar het schijnt denken alle mensen dat de zomers vroeger beter waren. De evolutie selecteerde mensen uit met een geest die het geheugen verplicht om het negatieve weg te selecteren. Maar ik heb het stiekeme spel van mijn hersenen niet nodig om die welbepaalde zondag in 1970 te herinneren als een wonderbaarlijke zomerdag met een diepblauwe lucht waarin de zon alleen onschuldige Magrittiaanse wolkjes tolereerde en een spelerig briesje toeliet om zijn stralende licht zo uitgekiend uit te waaieren tot het van alle weiden wiegende Van Goghs maakte. Die dag, en die dag alleen, lag Zerkegem niet in West-Vlaanderen maar ergens diep in de Provence, een streek die ik toen alleen kende van horen zeggen door medeleerlingen wier pa onvermijdelijk dokter of notaris waren, al kan ook dit idee een bedrieglijke truuk van mijn hersenen zijn.

Die dag reed ik na het middageten, zoals steeds op zondag door papa zelf gekweekte kip met frieten, met mijn bleekblauwe fiets zonder versnellingen tussen het wiegende tarwe in het door iedere Zerkegemnaar gekend padje achter het OLV-kapelletje naar De Scheure, dat volgens de statuten een gewone jeugdclub te Roksem was, maar voor ons zestienjarigen de hemel op aarde. De stichter, een jonge twintiger uit het Brusselse met een blitse Britse pa, had het idee in Soho opgedaan: gin with tonic (toen al), psychedelische kleuren (wisten wij veel dat de hippiedroom vorig jaar in Altamont totaal ontspoord was) en muziektracks van langspelers (niet de bubblegum dat de hitlijsten begon te ontsieren).

Nog niet goed binnen – ik had zelfs nog niet niet kunnen vaststellen of Zij er was – schoot de stichter op mij af. Of ik niet wilde draaien die namiddag want hij had een afspraakje, “Nudge nudge, say no more”, zei hij en trok zijn wenkbrauwen net zo hoog op om een medeplichtigheid te insinueren die me totaal vreemd was. Ik zou Monthy Python pas vijf jaar later leren kennen.

De muziek mogen draaien waar ik zo vol van was maar waar ik nooit van mijn leven het geld zou voor hebben, was niet veel minder dan een godsgeschenk. En de goden blijven me goedgezind. Zij was er. Meer: ze kwam zeer opvallend voor de discobar dansen. Iets later kwam ze Nights In White Satin aanvragen, een nummer waar ik anders een bloedhekel aan had. Na een paar noten kwam Zij me uit mijn dj-hok halen en schoven we zeven minuten over de dansvloer.

En zo kwam het dat ik, rond zessen het weggetje naast ons huis oprijdend, niet eens de combi had opgemerkt en totaal verrast was in de keuken mijn mama en papa in gezelschap van twee gendarmes te vinden. Toen ze terugkwamen van de koffietafel bij een van hun vele vriendenkoppels bleek een raam van het huis ingeklopt. Gans het huis was dooreen gehaald.

Nog voor ik van mijn verbazing bekomen was – een inbraak? in Zerkgem? – vroeg één van de twee gendarmes, de vader van Luc, een jongen waarmee ik iedere dag naar school fietste, om met hem naar de combi te gaan. De man, van wie ik wist dat hij ons soms met de combi achternareed om te controleren of zijn Luc niet samen fietste met een meisje waar ze het niet voor hadden, vroeg me hoeveel zakgeld ik kreeg en of ik dat wel genoeg vond. En waar ik middag wel was geweest.

Later, in bed, voelde ik me even miserabel als vier jaar eerder, toen peppee stierf. Natuurlijk stak het dat iemand me voor een dief hield maar het diepe ongeluk dat ik voelde was het verlies van de heilige ongenaakbaarheid dat het ouderlijk huis me, zonder ik me daarvan bewust van, altijd gegeven had. Je voelde aan alles dat ook mijn mama en papa een vreselijke klap gekregen hadden door de inbraak. Niet dat er veel was gestolen of dat er dingen weg waren waar ze veel waarde aan hechtten. Maar het umheimliche gevoel dat vreemden aan je spullen zaten, mama heeft alles twee keer afgewassen, is maar heel traag uit ons huis weggeschoven.

Vandaag, in ons zonnig vakantieverblijf, overvalt me dat gevoel in al zijn zwaarte. Ik lees dat er ingebroken is in het huis van Gwendolyn Rutten. Je ruikt de ontzetting over het ontheiligen van het warme nest in haar tweet. Inbraken maken een scheurtje in ons leven. Wie het meemaakte, weet wat het met je doet. Naar dat soort empathie is het vruchteloos zoeken bij de klootzakken die vonden dat politici ook wel eens mogen voelen wat gewone mensen dagelijks doormaken. De evolutie gaat blijkbaar niet altijd even zorgvuldig tewerk met dat negatieve.

Met Haar is het nooit iets geworden. Night In White Satin stond niet voor niets op het album Days Of Future Past.

Naschrift:

Deze tekst verscheen, een beetje ingekort, het eerst in De Tijd van 1 augustus 2015.

Video Was (Not Was) ‎– Out Come The Freaks: http://tinyurl.com/ph2gjqo