Maybe I should have saved those leftover dreams

Funny but here’s that rainy day

Here’s that rainy day, Oscar Peterson, Big 6 At Montreux, 1965

We waren maar wat blij, die donderdag 8 september, dat er airconditioning was in de Financietoren. De vergadering van het directiecomité ging door in één van de twee ruimtes met muren die onze FOD rijk is en hij is dan nog eens volledig uit glas opgetrokken. Die dag was Kris er ook, als vertegenwoordiger van onze informaticadienst. We weten nooit op voorhand wie er van de dienst I.T zal zijn want het is een zelfsturend team met zes verantwoordelijken. Wie het dichtst bij de dossiers op de agenda betrokken is, komt naar het directiecomité.

Kris is zoals altijd perfect voorbereid maar laat het over aan Joris, één van zijn teamgenoten, om het veranderingsproject voor te stellen. Niet om er zich vanaf te maken maar om Joris de eer te geven die hem toekomt. Het is een ongeschreven gedragsregel in onze FOD: wie het doet, stelt het voor, niet de baas van wie het doet. Voor Kris spreekt dat vanzelf, het hoeft geen regel te zijn. Daarom houdt iedereen in onze FOD, van hoog tot laag, van Kris. Superintelligente mensen die bescheiden zijn, het komt o zo zelden voor.

Vrijdag 9 september 19.22 uur. Op mijn iPhone verschijnt een bericht van Lies: Kris is overleden. Trillend over mijn ganse lijf bel ik Lies, die amper uit haar woorden komt. “Hartaderbreuk”, hoor ik,  “catamaran”, en “51 jaar”. Mijn gemoed schiet vol. Na het directiecomité vertelde Kris ons dat hij de dag erop vrij had genomen. Hij wilde met het indian summer-weer de zee op met zijn vriend Filip. Zijn guitige ogen blonken nog meer dan anders. Kris zeilde, surfte en fietste. Hij wilde het altijd winnen van de elementen. Van mensen winnen hoefde niet zo nodig.

Hoe verschrikkelijk moet het geweest zijn voor Filip om te doen wat een bootvaarder nooit wil doen: vastlopen. Maar nu kon hij niet anders dan, volledig tegen zijn natuur in en met de moed der wanhoop, de boot doen stranden omdat de natuur het hart van zijn vriend abrupt had doen stranden. Diep vanbinnen wist hij dat geen reanimatie kon helpen.

Op maandag was er een stiltemoment voor Kris. Het moest niet georganiseerd worden. Mensen uit alle diensten van onze FOD contacteerden elkaar spontaan, fysiek en digitaal (ook daarvoor dank, Kris), en hielpen de collega’s om het immense verdriet te delen. Op dat soort momenten ben je nog meer trots op je mensen dan anders. Iemand zei: “Kris heeft het weer gedaan: mensen samenbrengen zonder veel woorden”.

Dat deed hij ook met zijn gitaar. Ik zag hem Deacan Blues spelen, dat aartsmoeilijke Steely Dan-nummer. Ik, die geen instrument de baas kan, was stikjaloers. Hij kon de solo’s van Joe Pass op Oscar Peterson’s Big 6 At Montreux moeiteloos meespelen. Die plaat uit 1965, met een meesterlijke Toots Thielemans, had zijn muzikale leven bepaald. Dat het album nooit op CD is uitgekomen, vond hij doodjammer want zijn vinylplaat was letterlijk kapot gedraaid. Ik had nog een intact exemplaar en digitaliseerde het voor hem. Kris reageerde alsof hij de lotto had gewonnen.

De nacht voor de begrafenis heb ik geen oog dichtgedaan. Ik moet toegeven, beste Kris, dat het niets met jou te maken had. Er dreigde over onze FOD een beslissing te vallen die bijzonder hard zou aankomen bij onze mensen. Maar wat me echt uit mijn slaap hield was dat ik niet betrokken was bij de ganse zaak. Mijn ego was geschonden.

Tijdens de begrafenis herinnerde ik me ineens die grijze regendag waarop  je me ooit uitlegde hoe moeilijk je om kon met mensen die hun ego belangrijker vinden dan het zoeken naar de beste oplossing. “Ego + persoonlijkheid = constant”, poneerde ik en de wetenschapper in jou schoot in een luide lach. Daar, in die visserskerk van Oostduinkerke, realiseerde ik me dat om jouw wijsheid ook maar enigszins te benaderen, ik nog een pak harder zal moeten werken aan de omzetting van mijn ego in persoonlijkheid.

Dat is wat je deed met mensen, Kris, je maakte ze Krisselijker.

Naschrift

Deze tekst verscheen als column in De Tijd van 24 september 2016.

Je hoeft, tenzij je een vinylfreak bent, geen dure platenmarkten af te lopen om het fabuleuze Big 6 At Montreux te zoeken. Een niet genoeg te prijzen enkeling zette het in zijn totaliteit op youtube: http://tinyurl.com/z4ozhvr

Steely Dan – Deacon Blues: http://tinyurl.com/ojjl548